آلودگی صوتی
اطلاعات اولیه
عامل صدا ، انسان و سایر موجودات زنده را از بین نمیبردبلکه باعث ضعف شنوایی ، ناشنوایی وناراحتیهای عصبیمیگردد. معمولا شدت صدارا با واحدی به نامدسی بل نشان میدهند برای سنجش صداها نسبت log آنرا تعین میکنند. تحقیقات نشان میدهد کهاز دست دادن شنوایی با سن افراد در جوامع صنعتی دیده میشود.صداهای شدید کوتاه مدتدر انسان باعث ناشنوایی موقت میشود.
اگر انسان در معرض صداهای بلند ، برایمدت طولانی تری قرار گیرد ناشنوایی دائم پیش میآید. صدایی برابر 90 دسیبل رویسیستم عصبیتاثیر میگذارد. در ممالکپیشرفته قدرت شنوایی زنان بهتر از مردان است. زیرا از نظر مشاغل صداهای کمتری راتحمل میکنند. آلودگیهای صوتی که در اطرافمناطق مسکونیموجب ناراحتی میگردند عبارتنداز :
کارخانجات
کارهای ساختمانی
صداهای ناشی از سیستم تهویه منازل
صدای ناشی از حمل و نقل (صدایموتور هواپیما،بوغ اتومبیل). (سر و صدای داخل منازل مثلصدایتلوزیونوجاروبرقی و. نیز حایز اهمیت اند.)
اثرات آلودگی صوتی
آزمایشات نشان میدهند که صدای به شدت 160-150 دسیبلبرای بعضیحیواناتکشنده و مرگبار است. این حیواناتقبل از مرگ بهتشنجات موضعی،فلجورعشهدچار میگردند. در انسانها رنگپریدگیوبالارفتن فشارخوناز اثرات آلودگیهای صوتیاست. درجه حرارت بدن نیز کاهش مییابد. صداهای مداوم عکس العملهایی را در بدنایجاد مینماید. از جمله انقباض رگها بیشتر میگردد است. درجه حرارت بدننیز کاهش مییابد. صداهایمداوم عکسالعملهایی را در بدن ایجاد مینماید از جمله انقباض رگها بیشتر میگردد واین حالت پس از قطع صدا هنوز ادامه مییابد. بدن انسان در خواب نیز یه محرکهای صوتیپاسخ میدهد بدون اینکه فرد از خواب بیدار شود. (ضربان قلب و حالات ماهیچهها تغییرمیکند.)
بیماری رینا Rahnauld
بررسیها نشان میدهد که کارگران کارخانجات چوب بریکه با اره کار میکنند و صدای 125 دسی بل را تحمل مینمایند شبها وقتی به خانهبرمیگردند انگشتان آنها سبز رنگ بعد سفید میگردد که علائمبیماری وازواسپاستیکمیباشد که در نتیجهانقباض رگها و نارسایی درجریان خونعارض میگردد. که این ناراحتی بهنام بیماریرینالیا انگشتان مرده معروف است.
نتایج حاصل از آزمایشات روی حیوانات
1. موشهای آزمایشگاهی که در معرض صدای شدید قرار میگیرند بهبیماریهایویروسی حساستر میگردند.
2. صدای فوقالعاده شدید در فعالیتها و عملکردکبد حیوانات تغیر ایجادمیکند.
3. صدای بلند بیش از 115 دسیبل باشد فساد دندانهای موشها را سبب میگردد.
4. کلسترولوچربی خوننیز افزایش مییابد. مقداراسیاسکوربیک کاهش و مقدار گلبولهای سفید تا %50 تقلیل مییابد.
تاثیر صدا به چه عواملی بستگی دارد؟
1. طبیعت وشدت صدا
2. نزدیکی شخص بهمنبع اصلی صدا
3. ادامه و مداومت صدا
4. وضع و موقعیت فیزیکی فرد
روشهای جلوگیری از آلودگیهای صوتی
باتوجه به اینکه معمولا صداها از تولید کنندهای پخش ، توسط گیرندهای دریافتمیشوند بنابراین جهت کنترل این آلودگی ، کاهش شدت صدا جلوگیری از انتشار و نفوذصدا و محافظت از گیرنده (سیستم شنوایی)میتواند موثر باشد. بنابرایندر جهت جلوگیری ار آلودگی شدید صوتی :
1. میزان صدا در محیطهایی که کارگران بطور مداوم در معرضفعالیتهای مغزیقرار دارند نباید از 10دسیبل تجاوز نماید.
2. سعی شود از ورود ماشین آلات که بیش از حد معین آلودگی صوتی تولید میکنندجلوگیری شود.
3. صدای ماشینآلات کارخانهها نباید به بیرون ازکارخانهها برسد.
#منشا آلودگی صوتی را باید از بین برد.
1. سعی شود از ایجاد واحدهای مسکونی در مجاورتفرودگاهها جلوگیری شود.
2. ضد صدا کردن ساختمانها و واحدهای مسکونی.
3. مضاعف یا دو لایه کردن شیشه پنجرهها در جهت جلوگیری از نفوذ صدای بیرون بهداخل ساختمان.
4. محدود و ممنوع کردن عبور کامیونها و وسائط نقلیه پر صدا.
5. ایجاد نوارهای عریضی از درختان و پوششهای گیاهی که به میزان 10 دسیبل از شدتصوت میکاهد.
شدت صوت
احساس بلندی و کوتاهی صدا مربوط به انرژی حمل شده با امواج صوتیاست و بر حسب واحد دسی بل میباشد که یک واحد مقایسهای است و عبارت است از دهبرابر log نسبت شدت صدای مورد نظر «I» به شدت یک سطح مقایسهای (0I)= بطور قراردادی صدایی است که دارای 0002/0 میکرو بار فشار بوده و به عنوانآستانه شنواییدر انسان در نظر گرفتهمیشود.
(dB=10log)10/10
بنابراین 10 برابر افزایش در شدت یکصدای خالص فقط 10 دسی بل به مقیاس شدت اضافه میکند یا اینکه میتوان گفت مثلا صدای 50 دسیبل 10 برابر بلندتر از صدای 40 دسیبل و 100 برابر بلندتر از صدای 30 دسیبلاست. فرکانس شنوایی انسان بین20000 - 20 سیکل در ثانیه یا معادل شدت صوتی برابر با 120 - 0 دسی بل است. صحبتهای معمولی در فرکانس بین 10000-250 سیکل در ثانیه انجممیشود که دارای شدتی برابر با 60 - 30 دسی بل میباشد. ترافیک سبک در 30متری دارایشدت صدای 55 دسی بل میباشد و عدد برق 120 دسی بل صدا ایجاد مینماید.
استانداردهای صدا در هوای آزاد ایران از 7 صبح تا 10 شب و از 10 شب تا 7 صبح بهقرار زیر است.
پیامدهای منفی و زیانبارناشی از آلودگی صوتی بطور کلی در انسانها به قرار زیر است:
1. نگرانی و ناراحتی عصبی
2. نگرانی همراه با خستگی و کاهش راندمان کار
3. دگرگونیهای دائم یا موقت در رفتار زیستی از قبیل انقباض نایژکها و تغییر ضربانقلب
4. ضایعه در دستگاه شنوایی و دیگر دستگاهای بدن.