الكتروسكوپ
از الكتروسكوپ براي تعيين بار يك جسم نامعلوم استفاده ميشود. الكتروسكوپ با ورقه طلا ابزار سادهاي است كه در آن از رانش بارهاي همنوع براي نشان دادن اينكه يك جسم باردار است يا نه و تعيين نوع آن استفاده ميشود.
الكتروسكوپها انواعي دارند كه بر حسب نوع برگه نازكي كه در آنها بكار ميرود، اسم گذاري مي شوند از الكتروسكوپهاي بسيار پركار برد ميتوان الكتروسكوپ برگه طلا را نام برد.
اين الكتروسكوپ از يك برگه نازك طلايي كه به يك ميله تخت فلزي لحيم شده تشكيل شده است اين ميله از درون يك مهره نارسانا ميگذرد و به خارج محفظه ميرود. روي ميله كره فلزي كوچكي قرار دارد.
براي بدون بار كردن الكتروسكوپ كافي است انگشت خود را به كره فلزي بالاي الكتروسكوپ بزنيم در صورتي كه در نزديكي كره ميله بارداري نباشد، بدون بار ميشود.
در صورتي كه الكتروسكوپ در حالت اوليه بدون بار باشد، با نزديك كردن ميله باردار به آن، برگه طلائي از ميله دور ميشود.
1) اگر الكتروسكوپ داراي بار منفي باشد، مقداري از بار منفي الكتروسكوپ در روي كلاهك فلزي و قسمتي از آن در روي ورقه قرار ميگيرد.
در اين حالت وقتي ميله با بار مثبت را به الكتروسكوپ نزديك ميكنيم چه اتفاقي مي افتد؟
دراين حالت وقتي ميله با بار مثبت را به الكتروسكوپ نزديك ميكنيم ممكن است سه حالت پيش آيد.
الف) اگر اندازه بار روي ميله از اندازه بار روي ورقه كمتر باشد، با نزديك كردن ميله زاويه بين ورقه و تيغه فلزي كاهش مييابد.
ب) اگر اندازه بار ميله با اندازه بار روي ورقه مساوي و يا كمي بيشتر باشد ممكن است كه ورقه به تيغه فلزي بچسبد.
ج) در صورتي كه اندازه بار روي ميله بسيار بيشتر از اندازه با روي ورقه باشد، با نزديك كردن ميله ورقه ابتدا بسته شده سپس از تيغه دور ميشود و آنچه مشاهده ميشود اين است كه ورقه بسرعت بسته شده و دوباره باز ميگردد.
2) اگر الكتروسكوپ داراي بار مثبت باشد و به الكتروسكوپ ميله با بار منفي را نزديك كنيم چه اتفاقي مي افتد؟ اگر الكتروسكوپ داراي بار مثبت باشد و به الكتروسكوپ ميله با بار منفي را نزديك كنيم مانند قسمت (1) سه حالت اتفاق ميافتاد.
3) در صورتي كه الكتروسكوپ داراي بار مثبت باشد و به الكتروسكوپ ميله با بار مثبت را نزديك كنيم. در اين حالت با نزديك كردن ميله با بار مثبت به الكتروسكوپ، برگه از ميله بيشتر دور ميشود.
4) در حالتي كه الكتروسكوپ داراي بار منفي است و ميله با بار منفي را به آن نزديك ميكنيم. با نزديك كردن ميله با بار منفي به الكتروسكوپ صفحات الكتروسكوپ بيشتر از هم باز ميشوند.
الکتروسکوپی را که دارای بار مثبت است در نظر بگیرید. با یک سیم فلزی الکتروسکوپ را به
زمین وصل می کنیم. یا یا دست آن را لمس می کنیم. بارهای الکتریکی منفی بوسیله ی
سیم یا دست به الکتروسکوپ منتقل می شوند و بارهای مثبت را یک به یک خنثی می کنند
در نتیجه الکتروسکوپ بدون بار می شود.
الکتروسکوپی را که دارای بار منفی است در نظر بگیرید. با یک سیم فلزی الکتروسکوپ را به
زمین وصل می کنیم. یا یا دست آن را لمس می کنیم. بارهای الکتریکی منفی بوسیله ی
سیم یا دست به زمین منتقل می شوند. در نتیجه الکتروسکوپ بدون بار می شود.
نزدیک به بار الکتریکی منفی بار الکتریکی مثبت و کره ی دورتر به بار الکتریکی منفی بار
الکتریکی مثبت بدست می آورد.