تنبلي چشم در کودکان را جدی بگیریم!!!

تنبلي چشم نوعي اختلال بينايي است كه اگر به موقع تشخيص داده و درمان نشود ، فرد را از يك چشم بسيار كم بينا ي ا نابينا مي كند و با تشخيص به موقع ، به راحتي و كاملا قابل درمان است

چشمان برخي كودكان ، با آنكه سالم به نظر مي رسند اما از سلامتي و ديد كافي برخوردار نيستند

رشد و تكامل مركز بينايي در مغز از دوران جنيني تا حدود ده سالگي ادامه دارد ، اما حداكثر سرعت رشد آن تا سه سالگي است

نتيجه تكامل دستگاه بينايي ، در اين دوران ، ديد واضح و كامل است . در اين مدت ، بخصوص در سه سال اول زندگي ، هر عاملي كه باعث اشكال ديد ، در يك يا هر دو چشم كودك شود ، رشد و تكامل دستگاه بينايي را متوقف مي سازد و در نتيجه باعث كاهش ميزان بينايي طفل مي شود . معني اين سخن آن است كه امكان دارد چشمي را كه از نظر ظاهر كاملا طيعي است از بينايي كامل و طبيعي برخوردار نباشد

در صورتي كه اشكال ديد كودك ، قبل از پنج سالگي درمان شود ، حتي اگر چشم در اين مدت تنبل شده باشد با درمان ، بينايي كامل بدست مي آيد

پس از پنج سالگي ، هر چه درمان چشم تنبل بيشتر به عقب بيافتد ، احتمال به دست آوردن بينايي كامل كمتر مي شود . به طوري كه پس از هفت تا ده سالگي ، درمان هيچ تاثيري در بينايي نخواهد داشت

آمبليوپي نوعي كاهش بينايي است كه در ان نمي توان در چشم و يا در راههاي عصبي بينايي هيچ گونه عيب ارگانيك (ساختماني)واضحي براي آن يافت ودر واقع از مواردي است كه نه مريض چيزي مي بيند ونه دكتر در چشم مريض چيزي مي بيند از نقطه نظر باليني زماني تشخيص آمبليوپي مسجل مي گردد كه حتي با بهترين تصحيح انكساري نيز نتوان ديد بيمار را افزايش داد و در روي تابلوي اسنلن حداقل دو رديف اختلاف ديد وجود داشته باشد در اينجا مي توانيم بگوييم چشمي كه ديد كمتري دارد دچار آمبليوپي است با شرط اينكه در ته چشم نيز نتوان هيچ گونه ضايعه ارگانيكي كه مسئول كاهش بينايي باشد يافت نمود

وقتی دید یکی از چشم ها کم است

وقتی بینایی طبیعی است

عوامل ايجاد كننده تنبلي چشم

اشكالات مادرزادي در ساختمان چشم ، مانند آب مرواريد و پايين افتادگي پلك باعث ميشود كه چشم نتواند تصوير واضحي از اشياء دريافت كند و بتدريج دچار تنبلي شود . در مورد كاتاراكت بهترين درمان عمل جراحي است كه اگر پس از تولد تا سه ماهگي هرچه سريعتر صورت بگيرد ، نتيجه بهتري خواهد داشت . اما پس از سه ماهگي نتيجه چندان رضايت بخش نخواهد بود

در نزديك بيني ، دور بيني و آستيگماتيسم ، اگر ديد هر دو چشم بسيار كم باشد ، هر دو چشم و آگر تفاوت دي آنها زياد باشد ، چشم ضعيف تر نمي تواند تصوير واضحي از اشياء دريافت كند و دچار تنبلي مي شود

لوچي يا انحراف چشم نيز مي تواند باعث دو بيني شده در نتيجه تصوي رواضحي روي شبكيه تشكيل نشود . بدين ترتيب مغز بتدريج براي حذف دو بيني ، تصوير چشم منحرف را حذف كرده و تنبلي چشم ايجاد خواهد شد

پيشگيري و درمان

تنها راه پيشگيري از تنبل چشم تشخيص بموقع عوامل ايجاد كننده آن است و چون بسياري از اين عوامل براي خانواده ها ناشناخته است ، چشم همه كودكان بايد حداقل سه بار قبل از دبستان در زمانهاي مختلف معاينه شود


سه ماهگي

دو تا سه سالگي

پنج تا شش سالگي


همچنين اگر كودكي انحراف چشم دارد ، والدين بايد به محض تشخيص ، او را نزد متخصص برده و تحت درمان قرار دهند

درمان تنبلي چشم ، معمولا با بستن چشم سالم است ، تا چشم تنبل به كار بيافتد و تنبلي آن برطرف شود . مدت بستن چشم را متخصص تعيين مي كند و در فواصل مشخص نيز بايد بوسيله متخصص معاينه شود

گاهي اوقات براي درمان عينك و در برخي موراد جراحي توصيه مي شود . اگر تنبلي چشم بر اثر بيماريهاي مادرزادي مانند آب مرواريد ، پايين افتادگي پلك يا ديگر عيوب ساختماني باشد بايد قبل از سه ماهگي درمان شود و اگر به علتهاي ديگر باشد ، ردمان قطعي تا قبل از پنج سالگي امكانپذير است و بعد از آن درمان معمولا نتيجه خوبي ندارد

گاهي اوقات مدت درمات چندسال است . در اين صورت والدين طفل بايد استقامت ، پشتكار و حوصله لازم را داشته باشند و از رفت و آمد نزد متخصص و ساير مشكلات جنبي آن خسته نشوند 

اگر متخصص توصيه كرد چشم كودك را ببنديد ، طبق دستور او عمل كنيد و چشم كودك را كمتر يا بيشتر از زمان تعيين شده نبنديد

در صورت تشخيص تنبلي چشم ، حتما تا پايان ده سالگي پيگير وضعيت بينايي و تغييرات عيوب انكساري كودك باشيد